Philippine Standard Time
Mga karaniwang sintomas ng Pestalotiopsis: Paglabas ng bilugang-batik sa mga dahon (kaliwa) at malawakang pagkalagas ng mga dahon sa plantasyong ‘rubber’ (kanan) Image credit: Dr. Jill Villanueva (PRRI).

DOST-PCAARRD at PH Rubber Research Institute, magkatuwang sa paglaban sa sakit na ‘Pestalotiopsis’ ng ‘rubber’

Bilang hakbang sa pagpigil sa bagong sakit na ‘Pestalotiopsis’ ng goma o ‘rubber,’ bumubuo ang mga eksperto ng mga kasangkapan at pamamaraang magagamit sa pagsusuri, pag-uulat, konsultasyon, at pagkontrol nito. Kabilang dito ang isang ‘mobile app,’ ‘online clinic,’ at ‘detection kit.’

Ang sakit na Pestalotiopsis ay mula sa isang uri ng pungus na nagdudulot ng pagkalagas ng mga dahon at nakakaapekto sa produksyon ng dagta o ‘latex’ ng rubber.

Ayon sa kasalukuyang datos ng Philippine Rubber Research Institute (PRRI), may mga kaso ng Pestalotiopsis na naitala sa mga lalawigan ng Zamboanga Sibugay, Zamboanga del Sur, Basilan, North Cotabato, Bukidnon, at Agusan del Sur sa Mindanao. Ang mga lugar na nabanggit ay ilan lamang sa mga pangunahing lugar sa produksyon ng rubber sa Pilipinas, kaya ang patuloy na pagkalat nito ay maituturing na banta sa industriya ng rubber sa bansa.

Unang naitala ang pagkalat ng Pestalotiopsis sa mga karatig-bansa tulad ng Malaysia, Indonesia, Thailand, Vietnam, at maging sa India at Sri Lanka.

Bilang tugon sa bantang ito, ang PRRI, sa pangunguna ni Dr. Cheryl L. Eusala, kasama ang Philippine Council for Agriculture, Aquatic and Natural Resources Research and Development ng Department of Science and Technology (DOST-PCAARRD), ay naglalatag ng mga hakbang para masupil ng naturang sakit.

Inilunsad ang proyektong, “Artificial Intelligence-Based Diagnostic Clinic for Detection and Monitoring System for the Management of Rubber Diseases and Insect Pests,” na naglalayong bumuo ng isang mobile app na magagamit sa pagsuri ng sakit ng rubber sa pamamagitan ng pagkuha ng litrato gamit ang ‘cellphone.’ Sa kasalukuyan, patuloy na pinagbubuti ang mobile app upang masuri and iba pang sakit ng rubber.

Bukod dito, kasama rin sa proyekto ang pagdebelop ng isang 'monitoring system' kung saan maaaring makapag-ulat ang mga magsasaka o kawani ng lokal na pamahalaan ukol sa insidente ng sakit sa kani-kanilang plantasyon o lokalidad. Awtomatiko ring makatatanggap ang mga magsasaka ng 'text message' ukol sa ‘outbreak’ pati na rin ang ilang paalala.

Tampok din ng proyekto and 'online clinic' kung saan makadudulog ang mga magsasaka nang direkta sa isang grupo ng mga eksperto upang masuri ang mga hindi makumpirmang sakit. Maaaring bumisita ang mga magsasaka sa opisyal na ‘website’ ng proyekto sa www.irisdd.net para sa karagdagang impormasyon.

Opisyal na website ng proyekto para sa pag-uulat ng bagong kaso ng Pestalotiopsis at ilang karagdagang impormasyon. 


Isa pang proyekto ng DOST-PCAARRD at PRRI ay ang “Etiology, Detection and Management Strategies Against Pestalotiopsis Disease of Rubber.” Layon naman nitong madiskubre ang uri o ‘species’ ng Pestalotiopsis na laganap sa bansa upang malaman ang sanhi ng pagkalat nito.

Ang bagong proyekto ay magdedelop din ng isang detection kit na magagamit ng mga magsasaka upang makumpirma kung positibo sa Pestalotiopsis ang kanilang plantasyon.

Dahil bago pa lamang ang sakit na Pestalotiopsis, wala pang naiuulat na mainam na pang-kontrol para rito, kaya susubukan din ng proyekto ang iba't-ibang pormulasyon ng 'fungicide' at maging ang iba pang istratehiyang mabisa sa pagkontrol ng sakit.

Sa kasalukuyan, ay inirerekomenda ng PRRI ang palagiang paglagay ng abono at paglilinis ng plantasyon upang maibsan ang epekto ng Pestalotiopsis at maiwasan ang pagkalat nito.

Para sa katanungan o impormasyon tungkol sa Pestalotiopsis, maaaring bumisita sa tanggapan ng PRRI sa Department of Agriculture Research Complex, Sanito, Ipil, Zamboanga Sibugay o mag-iwan ng mensahe sa kanilang website: www.prri.da.gov.ph at email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.